Oman heeft net als de VAE nooit actief meegedaan aan de oorlogen tegen Israël, maar heeft wel de Arabische positie onderlijnd. Het land heeft dan ook geen officiële banden met Israël.
Oman speelt door zijn geografisch geïsoleerde positie en zijn ‘eigen’ vorm van de islam, het Ibadisme, een neutrale rol in de spanningen tussen de soennitische en sjiitische landen. In het Midden-Oosten speelt Oman vanwege zijn unieke positie een sleutelrol in het contact tussen rivaliserende landen en groeperingen.
Credits: René Eberle
Voorzichtige contacten met de Joodse staat
Gedurende de tweede helft van de twintigste eeuw waren er voorzichtige clandestiene banden tussen beide landen op het gebied van samenwerking tegen gezamenlijke vijanden. Pas in 1994 kwamen de contacten op gang toen toenmalig premier Yitzhak Rabin werd verwelkomd door wijlen sultan Qaboos. Twee jaar later ging zijn opvolger Shimon Peres ook naar Muscat. Na de moord op Rabin heeft de Omaanse minister van Buitenlandse Zaken Israël bezocht om gesprekken over handel op te starten. In 1996 werden er in respectievelijk Muscat en Tel Aviv handelskantoren geopend. Oman was daarmee één van de weinige landen uit de Golfregio dat op deze wijze banden had met Israël. Ook voerden de twee landen een verregaande samenwerking op het gebied van wetenschap en technologie, met name aangaande watermanagement en irrigatie.
In 2000 kwamen deze contacten abrupt tot een einde door de uitbraak van de Tweede Intifada. De handelskantoren werden gesloten en de banden verbroken. Het zou tot 2008 duren totdat er weer een ontmoeting zou zijn tussen Oman en Israël. Toenmalig minister van Buitenlandse Zaken, Tzipi Livni, vloog naar Doha voor een vergadering met een Omaanse functionaris. Tien jaar later bracht premier Benjamin Netanyahu een bezoek aan sultan Qaboos in Muscat. Daar spraken de twee leiders over de ontwikkelingen in het Midden-Oosten. Sindsdien is Oman ook minder vijandig tegenover Israël. Zo erkent Oman het bestaan van Israël en juichte de vredesakkoorden tussen Israël en de VAE & Bahrein toe.
Boycot
Ondanks de toenadering tussen Israël en meerdere golfstaten, lijkt Oman de tegenovergestelde richting te bewandelen. Eind december 2022 heeft Oman een wet aangenomen om de boycot tegen Israël uit te breiden. Ook spreekt Oman weer over de ‘Zionistische entiteit’. De Omaanse regering wil instellingen in het land verplichten om alle banden met Israëlische organisaties te melden op het gebied van sport, cultuur en economie . Het blijft dus afwachten hoe deze relatie zich verder zal ontwikkelen.